Bliksembezoek Nederland

Soms denk je dat je een paar rustige, heel gewone weken voor de boeg hebt en dan verandert dat plots toch weer in een periode van wanorde en hectiek. Mijn lieve lieve omaatje (de moeder van mijn moeder), 90 jaar geworden op 10 februari jl., kreeg een week na haar verjaardag ernstige griep. In de nacht van 26 op 27 februari is zij als gevolg hiervan vredig ingeslapen. In de tussentijd had ik veel contact met mijn moeder en waren wij het er over eens dat ik niet naar de crematie zou komen, aangezien het een heel eind vliegen is en de meisjes moeilijk alleen hier in Singapore kunnen blijven. En bovendien zouden mijn schoonouders aankomen op dinsdag 28 februari, voor een vakantie van drie weken (waarvan één week naar Langkawi). Wat ik wel erg sneu vond voor mijn moeder, was dat mijn zus net op wintersport was gegaan. Haar man Mikel kan vanwege zijn beroep maar eens in de drie jaar mee in de Krokusvakantie en juist dit jaar waren zij weer met het gezin compleet. Dus ook zij zouden niet bij de crematie aanwezig zijn. En toen mijn schoonouders goed en wel waren aangekomen, ging ik toch eens nadenken… Zou de verzekering dit eigenlijk dekken? Één telefoontje met Nederland leverde een bevestigend antwoord op. En met mijn schoonouders in huis hadden de meisjes natuurlijk wel extra toezicht en gezelligheid… En Roger hoefde niet te reizen die week…

Dezelfde avond heb ik een vlucht aangevraagd bij de verzekeringsmaatschappij en in de nacht van woensdag op donderdag zat ik al in het vliegtuig. Nadat Cato nog even op woensdagmiddag haar C diploma had behaald. Pffffff, dat was hectisch! Want het leven hier in Singapore bestaat voor een aanzienlijk deel uit het halen en brengen van kinderen naar allerhande naschoolse activiteiten en playdates (door mij) en daar moest natuurlijk wel een oplossing voor gezocht worden. Maar dankzij alle lieve moeders hier en lieve opa & oma Knippen en Wati (hulp) in huis konden de meiden gewoon hun programma draaien en kon ik een week ALLEEN naar Nederland. Dat was wel raar hoor! Een week eerder heb ik geloof ik nog tegen iemand beweerd dat ik dat nooit zou kunnen, zonder kinderen zo ver weg. En dan ineens zit je in het vliegtuig, 13 uur lang, alleen. Van de zenuwen en adrenaline kon ik natuurlijk helemaal niet slapen en heb ik dus maar de films Allstars (de nieuwe, lachen!), de Heineken ontvoering, I wonder how she does it en Notting Hill gekeken. Plus een aflevering van Baantjer en Hello Goodbye. En toen waren de 13 uur wel om, hehe. Ik sta in Nederland. Zo gek! Maar toch ook zo leuk! En zo fijn dat ik bij de crematie van oma kan zijn.

Nadat m’n gehuurde Twingootje door BB&L geleverd was ben ik met m’n ene tas (nog nooit zo light getraveld!) naar m’n vaders huis gereden voor een heerlijk Hollands ontbijtje. Daarna samen met zijn vrouw Liesbeth (die toevallig die dag vrij was) gewinkeld in Waddinxveen. Jawel, dat kan wel! Echt! Wist ik ook niet hoor… maar echt best leuke winkels daar! Sowieso de Hema natuurlijk, maar ook leuke boetiekjes. Eind van de middag door naar m’n moeder en Fred gereden en daar lekker gegeten en Nederlandse tv gekeken (had toch nog vierkante ogen van het vliegtuig). Slapen en de volgende dag vroeg op (helemaal geen jetlag gehad! Handig hoor, zo’n nachtje overslaan!) om loempia’s en risolles te halen voor de crematie. We blijven Indo’s he! Door naar het crematorium om uit te leggen hoe lang deze in de oven moesten (die keken wel even vreemd op van de 150 stuks!) en daarna omaatje ophalen. De grote familie van mijn moeders kant stond daar al te wachten en in een lange rij reden we achter de zwarte wagen aan. Terug naar het crematorium, waar nog meer familie, vrienden en kennissen gekomen waren. Daar was het mogelijk oma nog een laatste keer te zien en hebben we gezamenlijk de kist gesloten. Vervolgens werd achtereenvolgens door de pastoor, mijn moeder en tante Mady het indrukwekkende levensverhaal van mijn oma verteld; een verhaal dat grote gelijkenissen vertoont met het verhaal van Asta, de hoofdpersoon in het boek Asta’s Ogen.

Mijn oma heeft geen gemakkelijk leven gehad. In haar jonge jaren, nog maar net 20, werd zij al getekend door het verlies van haar eerste man (de vader van mijn moeder) in de oorlog in Indonesië. De geboorte van mijn moeder maakte veel goed, maar toen zij binnen haar vaderland steeds naar nieuwe oorden moest vluchten besloot zij haar kind af te staan aan een oudere zus, die geen kinderen kon krijgen. Met haar tweede man kreeg zij later nog acht kinderen, waarvan één dochtertje op twee jarige leeftijd aan Malaria overleed. Met deze nieuwe man en de zeven kinderen vertrok ook zij, zoals vele Nederlands-Indische mensen, nog weer later gedwongen naar Nederland. Daar kreeg ze weer regelmatig contact met mijn moeder, die al eerder naar Nederland was gekomen met haar pleegouders. En zo was zij dus rond haar 40ste (mijn leeftijd) al een man, een kind en haar vaderland kwijt. In Nederland kreeg zij 12 kleinkinderen, wat haar veel geluk bracht. Maar er bleven diverse bronnen van verdriet, met name het verlies van twee zoons en later haar tweede man. Desondanks was het huis van mijn oma altijd een huis met veel gezelligheid: de deur stond altijd open en er was altijd genoeg eten voor iedereen. Inmiddels was ze dus al 90 jaar en woog ze nog maar een kleine 30 kilo. Ze was bang om dood te gaan, maar na de aftakeling van de laatste jaren, denken wij dat haar tijd echt wel gekomen was. Het was een mooie dag, zacht weer en zonder regen en het was ook een erg mooie uitvaartdienst. Selamat Jalan, Indisch kind!

Uiteraard gingen de overgebleven loempia’s en risolles en wat overgebleven familieleden na de plechtigheid mee naar het huis van mijn moeder, waar het dan zoals altijd ‘ouderwets’ gezellig was. Ooms en neven die je nooit meer spreekt en waar je mee zit te praten alsof je dat elke week doet. Een familieband is toch bijzonder, of je nou wilt of niet. ’s Avonds nog even goed nagepraat en wonder boven wonder weer lekker geslapen. En toen ik op zaterdag wakker werd, had ik nog vijf dagen te gaan. Wat zal ik allemaal eens gaan doen?

Dat werd uiteindelijk: Leiderdorp (Louise, Edwin en Joris verrassen en lunchen bij Jacqueline, Marcus, Evie, Nout en Luut), Zevenaar (eten en slapen bij Jolanda, Herbert, Marit en Tirza), Vleuten (zondag lunchen bij Carolien, Rolf en Ties) en ’s middags naar een leuk kindertoneelstuk van Cees Brandt (Kapsalon het Knippertje, superleuk!!) in Haarlem. De laatste dagen bij zus Petri gebleven. Genoten van alle aandacht van Valentijn, Madelief en Josefien (die normaal gesproken voornamelijk naar Julie en Cato gaat, natuurlijk). ’s Middags kwamen mijn moeder en Fred weer langs (met eten) en op maandagochtend naar de Noordermarkt in Amsterdam (wat else). Dinsdag kwam Jacqueline nog even om mee te gaan winkelen in Haarlem (met Josefien, want de basisscholen staakten. Madelief had een speelafspraakje). ’s Avonds kwamen mijn vader en Liesbeth (met eten, mijn zus heeft het ook best goed voor elkaar hoor!). Woensdag nog met Louise even naar Bloemendaal en thuis geluncht met m’n moeder. ’s Middags nog even met de kindjes gespeeld en om half zeven weer naar Schiphol vertrokken. Heerlijk een upgrade naar business class kunnen regelen, wel geslapen dit keer en binnen no time dus weer in Singapore. En nu is het alweer een week later en is life as usual weer complete back to normal (behalve de jetlag)… en dus ben ik maar weer druk met het plannen van onze vakantie naar Australië over twee weken.

Het was superfijn om weer even in Nederland te zijn! Soms vraag je je wel eens af: waar doe ik het allemaal voor, dat expatten, zo ver van familie & vrienden wonen, onzeker zijn over hoe lang je nog waar woont et cetera. Is het wel goed voor de kinderen? Hebben die niet meer stabiliteit nodig om te kunnen wortelen? Daarom wil ik dit bericht afsluiten met een prachtig gedicht, geschreven door een expat vrouw, dat mij het gevoel geeft dat we het toch wel goed doen.

WINGS AND ROOTS

We thought we couldn’t give them roots
We gave them wings
The things that nurture children
Can be named
Although they’re not the same
In every home

When you choose to roam
Outside your native land
And you have children
Be prepared for them to grow up special
And to grow up quick

They learn the trick of being with adults
And how to make friends fast
But not to make fast friends

When friendship ends
Each time a parent is transferred
It is hard to trust
Just nothing seems to last

But overseas
The family grows close
Depending on each other

But where are
Grandparents, aunts and uncles, cousins
They are cast in distant, part-time roles
Some souls that should influence growing minds
Are far away

And so the home
And so the school
Must fill the lives and set the rules
It would be good
If we could slow our children down
They move so fast
Becoming so mature so soon

We try to call the tune
They want to dance to music
Of their own
But when they’re gone and grown
They will appreciate the fact we cared
Enough to tell them ‘no’
From time to time

Here is a word of hope
We have raised our children overseas
And I am proud of all the many things
They’ve done

Because we gave them wings
And what I thought was a minus
Really was a plus
They had to find their roots in us